Liber mortuorum
Księga zmarłych polskich pallotynów i pallotynek
Dziś, to jest 25 kwietnia 2024, mija rocznica śmierci
:
ks. Kazimierz Buchwald (†1931)
Wczoraj, to jest 24.04.2024, miała miejsce rocznica śmierci:
ks. Leon Dąbski (†2011)
W dniu jutrzejszym, to jest 26.04.2024, przypada rocznica śmierci:
Brak wspomnienia zmarłych
REGIA MIŁOSIERDZIA BOŻEGO
ORAMOWSKI Piotr Paweł, Pierre (1909 – 1981), ksiądz, duszpasterz polonijny we Francji, sekretarz PMK we Francji, radca regii, redaktor czasopisma, mistrz nowicjatu, profesor gimnazjum w Chevilly i OsnyUrodził się 28 VI 1909 w Rożnicy, w parafii Sędziszów, w diecezji kieleckiej, jako syn rolnika Klemensa Uramowskiego i Balbiny z d. Sobota. W latach 1915-23 uczęszczał do szkoły powszechnej w miejscowości rodzinnej oraz w Słupi. Od 1 IX 1923 odbywał nauki gimnazjalne w pallotyńskim Collegium Marianum, z tym że rok szkolny 1924/25 zaliczył w Sucharach. Po jego ukończeniu (30 VI 1928) wstąpił do stowarzyszenia. 6 VIII 1928 rozpoczął nowicjat w Ołtarzewie i 15 VIII tr. otrzymał tam sutannę pallotyńską z rąk
ks. Wojciecha Turowskiego. Pierwszą profesję złożył 15 VIII 1930 w Ołtarzewie, a wieczną trzy lata później. Tam też odbył studia filozoficzne (1929-31), a pierwszy rok teologii na Gregorianum w Rzymie (1931-32), gdzie otrzymał bakalaureat, natomiast trzy następne lata w Sucharach (1932-35). Święcenia kapłańskie otrzymał 17 VI 1934 w Poznaniu z rąk Augusta kard. Hlonda. Pierwszą jego placówką było pallotyńskie Collegium Marianum w Wadowicach, gdzie był drugim prefektem gimnazjalistów i nauczycielem (1935-37) oraz ekonomem (1936-37).
Od 12 X 1937 przebywał we Francji jako duszpasterz emigracyjny. Współpracował z ks. Franciszkiem Cegiełką, rektorem PMK, na stanowisku sekretarza Misji i proboszcza przy polskim kościele Wniebowzięcia NMP w Paryżu, związanym z siedzibą rektora Misji (1937-38). Następnie 1 IX 1938 objął parafię personalną w górniczym ośrodku na północy Francji, w Noeux-les-Mines. Z tego miejsca obsługiwał filie w Bethune i Sailly-Labourse. Następnie przeszedł do Bruay-en-Artois (1 IX 1943 – 16 VII 1946), obsługując równocześnie filie (Divion, Haillicourt – wszystkie ww. miejscowości w dep. Pas-de-Calais), do których udawał się rowerem w każdą niedzielę, często mimo deszczu, śniegu, mrozu i ślizgawicy, odprawiając tam mszę i świadcząc różne posługi religijne. Nieogrzewane kościoły, brak żywności i podróże w niesprzyjających warunkach stały się przyczyną nabawienia wielu chorób, które męczyły go do końca życia i były powodem przedwczesnej śmierci. Stąd cierpiał na chroniczne zapalenie dróg oddechowych, a później na astmę, która dokuczała mu już do końca życia. Podczas okupacji Francji nie został aresztowany przez Niemców, pewnie dlatego, że pracował wśród ludności górniczej. Niemcy chcieli bowiem wydobywać jak najwięcej węgla, potrzebnego im bardzo podczas wojny. Dlatego nie interesowali się również polskim szkolnictwem i przez całą wojnę dzieci uczyły się języka polskiego i katechizmu, działała ochronka prowadzona przez s. szarytkę Teresę, było polskie harcerstwo i polskie nabożeństwa. Jeszcze krótko, bo na 4 miesiące, wrócił w 1945 do Paryża, jako proboszcz polskiego kościoła, a potem już powrócił do Bruay-en-Artois.
Ksiądz Oramowski był przez trzy kadencje wicesuperiorem Regii Miłosierdzia Bożego (1946-49, 1949-52, 1958-61) i przez dwie kadencje radcą regionalnym (1952-55, 1955-58), rektorem w Chevilly (1946-47) i Osny (1956-59), dyrektorem polskiego gimnazjum w Chevilly – do momentu przeniesienia szkoły do Osny (1947-50), magistrem nowicjatu (1962-65), krótko wikariuszem w Oignies (1 IX 1963 – 1 X 1965) i Przez szereg lat rokrocznie prowadził kolonie wakacyjne dla dzieci (począwszy od 1949 w Chevilly, a następnie w Osny), a przez długie lata profesorem w gimnazjum w Chevilly i Osny oraz ojcem duchownym; był też redaktorem naczelnym pisma „Rycerzyk. Le Croisé”, którego nakład wynosił wówczas 3000 egzemplarzy. Z Osny, mimo licznych zajęć w szkole, dojeżdżał do wielu ośrodków polonijnych z posługą duszpasterską. Przez długie lata pomagał ks. Czesławowi Wędziochowi w organizowaniu dorocznych zjazdów katolickich w Osny. Brał udział w komisji przygotowującej
Agendę dla XII Nadzwyczajnej Kapituły Generalnej w 1968, starającej się o stosowną odnowę
Prawa stowarzyszenia. Generał W. Möhler tak napisał o pracy ks. Piotra: „Muszę wyznać, że ks. Oramowski pracował z zapałem, ofiarnie, współpracując zawsze chętnie ze wszystkimi członkami komisji; była to praca staranna, cierpliwa i owocna, również dlatego, że umiał stawiać czoło niemałym trudnościom z pogodą ducha i w duchu porozumienia się” (list z 4 V 1968).
Ksiądz Piotr zawsze prosił Boga, by bez kłopotów dla innych odejść do wieczności, dlatego też zmarł nagle 1 VIII 1981 w Osny. Tam też została odprawiona 5 VIII msza pogrzebowa której przewodniczył jego brat rodzony ks. Stanisław Uramowski (1913-89). Homilię wygłosił ks. superior Zenon Modzelewski. We mszy uczestniczyło 18 księży, przeważnie pallotynów z Osny i Paryża, skąd przybył również ks. prałat Witold Kiedrowski, z Noeux-les-Mines proboszcz Piotr Pużyński, a z Osny proboszcz francuski. Było obecnych wielu przyjaciół i znajomych zmarłego. Ks. Piotr został pochowany na pallotyńskim cmentarzu w Osny.
Zachował wyjątkową pogodę ducha, mimo że był ciężko chory. Cierpienia swe pokrywał często humorem. Wielu korzystało z jego kierownictwa duchowego. Umiejętność prowadzenia dialogu i trafne rady oraz wskazówki przyciągały do niego penitentów i rozmówców, którzy zwracali się do niego w swoich duchowych i życiowych sprawach. Przez całe życie na wszelki dostępny sposób pomagał innym. Brewiarz najczęściej odmawiał w kaplicy na klęcząco, jak też codzienny różaniec. Znał doskonale dzieje ojczystego kraju i literaturę polską – wiele fragmentów z poezji i prozy recytował z pamięci i odpowiednio cytował w kazaniach, referatach, przemówieniach i przygodnej rozmowie. Ze szczególną troską pielęgnował rozległy park w Osny, zwłaszcza drzewa przy kalwarii i przy drodze prowadzącej na cmentarz. Zegarek regulował jego życie wewnętrzne i wszelką działalność zewnętrzną.
Fotografia górna: Kadr z fotografii dolnej
Fotografia dolna 1: Osny 1961, spotkanie po rekolekcjach. Od lewej księża: Oramowski P., Bogdan Franciszek (†2008) i Zblewski Julian (†1990), Archiwum Prowincji Chrystusa Króla w Warszawie
Fotografia dolna 2:Fotografia dolna 3: Chevilly 1946/47. Grono profesorskie i uczniowie gimnazjum
Fotografia dolna 4: Ostatnio zmodyfikowano: 12 stycznia 2015 (uzupełniono 1 marca 2016)
Tekst biogramu: Tylus Stanisław,
Leksykon polskich pallotynów (1915-2012), Ząbki 2013, 399-400
Indeks zmarłych według daty śmierci
Alfabetyczny indeks zmarłych
Indeks zmarłych z podziałem na lata śmierci
Miejsca spoczynku polskich pallotynów wraz ze zdjęciami
Ci, co odeszli ze Stowarzyszenia
Więzi Kardynała Franciszka Macharskiego z pallotynami
Rocznice pallotyńskich wydarzeń
Ks. Stanisław Jurkowski SAC, duszpasterz polonijny we Francji
Bereza Kartuska
Suchary
Indeksy i biogramy sporządził ks. Stanisław Tylus SAC
Kontakt: stansac@wp.pl
Stan z 11 marca 2024
Wszelkie prawa zastrzeżone! Kopiowanie, powielanie i wykorzystywanie tekstów i fotografii bez zgody autora strony jest zabronione.
Liber mortuorum w latach 2020-2024. Przeszłość i przyszłość
1. Krótka historia strony Liber mortuorum
a) Pierwsze biogramy zmarłych pallotynów ukazały się na stronie internetowej WSD Ołtarzew w styczniu 2007 r. Autorem ich był ks. Janusz Dyl SAC, który tworzył je pod niezrealizowaną przez niego „Księgę zmarłych pallotynów”. W maju 2009 r., wraz z przebudową strony internetowej, zostały one zastąpione życiorysami, które również pochodziły z książki ks. Dyla pt. Pallotyni w Polsce w latach 1907-1947, Lublin 2001, s. 397-475. Te krótkie biogramy zostały doprowadzone do lat 1998-99 (nie były też kompletne i nie uwzględniały członków Regii Miłosierdzia Bożego). Od tego czasu ks. Stanisław Tylus SAC sporządził Indeks zmarłych według daty śmierci i dołączył wszystkie brakujące życiorysy zarówno z obu polskich prowincji, jak i Regii Miłosierdzia Bożego. Na stronie Seminarium ołtarzewskiego biogramy te istniały do 2013 r.
b) Nowe, obecnie istniejące biogramy zmarłych pallotynów, zostały napisane przez ks. Stanisława Tylusa SAC. W 2011 r. zostały one umieszczone na stronie http://www.pallotyni.pl, pod nazwą LIBER MORTUORUM. Początkowo były to tylko biogramy polskich pallotynów i przełożonych generalnych Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego oraz życiorysy pallotynek. Poszerzona i poprawiona ich wersja (ale bez pallotynek i przełożonych generalnych pallotynów) została opublikowana drukiem (Tylus Stanisław, Leksykon polskich pallotynów 1915-2012, Ząbki 2013, ss. 694).
c) W latach 2013-15 strona Liber mortuorum (http://pallotyni.eu/Liber.mortuorum/zmarli_index.php) została poszerzona o życiorysy pallotynów i pallotynek pochodzenia polskiego oraz ekspallotynów, którzy zmarli jako księża diecezjalni lub w innym instytucie życia zakonnego. Od listopada 2014 r. dołączone zostały też biogramy pallotynek pracujących w Polsce lub pochodzących z terenów polskich, jak również ich przełożone generalne. W 2015 r. rozszerzono zakres przedmiotowy strony o nowe kategorie: Słudzy Boży spoza Polski i Niemieccy pallotyni działający przed 1945 r. na obecnych ziemiach polskich. Niezależnie od tego uaktualniane były kategorie Polskich pallotynów i Pallotynek, którzy odeszli do wieczności w okresie lat 2013-15. W celu szybszego znalezienia poszukiwanego biogramu przemodelowano Indeks zmarłych według daty śmierci oraz sporządzono nowy Alfabetyczny indeks zmarłych oraz Indeks zmarłych z podziałem na lata śmierci.
d) W listopadzie 2017 r. strona została umieszczona w domenie https://LiberMortuorum.pl/
skąd jej zawartość jest dostępna w serwisach takich jak: http://www.pallotyni.pl, http://sac.org.pl
e) W 2015 r. strona Liber mortuorum aktualizowana była kilkanaście razy. Pojawiło się na niej 88 nowych biogramów, głównie pallotynek (65). Tego roku, praktycznie w 50% istniejących biogramów, zostały wprowadzone liczne uzupełnienia i poszerzenia, a także poprawiono zauważone błędy. Zmiany w poszczególnych biogramach sygnalizowane są informacjami naniesionymi pod konkretnym biogramem. Pod określeniem Zmienione lub Uzupełnione biogramy autor ma na myśli nie tylko istotną lub większą partię zmian, ale i pewne drobne informacje, które pojawiały się niezależnie od ich zaznaczenia. W 2016 r. dodano 28 nowych biogramów, zaś w 2017 r. pojawiło się 14 biogramów.
2. Stan aktualny biogramów
a) W latach 2022-2023 strona Liber mortuorum poszerzyła się o łącznie o 24 biogramy, z których 23 to nowe biogramy polskich pallotynów: ks. Charchut Stanisław (†9 II 2022), ks. Daniel Leszek (†20 III 2022), ks. Tomasiński Tadeusz (†1 VI 2022), ks. Matuszewski Stanisław (†23 VI 2022), br. Mystkowski Mieczysław (†1 VII 2022), br. Szporna Wojciech (†5 X 2022), ks. Stasiak Władysław (†29 X 2022), ks. Bławat Anastazy (†1 I 2023), ks. Szczotka Marian (†28 I 2023), ks. Jurkowski Stanisław (†10 II 2023), ks. Czaja Piotr (†25 II 2023), ks. Szczepański Józef (†19 V 2023), ks. Bazan Tadeusz (†15 VI 2023), ks. Borowski Tomasz (†20 VI 2023), ks. Kantor Stanisław (†20 VI 2023), br. Kubiszewski Jan (†3 X 2023), ks. Wierzba Jacek (†21 XI 2023), ks. Kozłowski Józef (†26 XI 2023), ks. Rembisz Zbigniew (†7 XII 2023), ks. Bober Szczepan (†24 XII 2023). Ukazał się również jeden biogram przełożonych geberalnych i biskupów - bp Freeman Séamus (†20 VIII 2022).
Tabela. Stan aktualny biogramów na koniec grudnia 2014-2024 r.
| Kategorie pallotyńskich biogramów | XII
2014 | XII
2015 | XII
2016 | XII
2017 |
XII
2018 |
XII
2019 |
XII
2020 |
XII
2021 |
XII
2022 |
XII
2023 |
2024 |
| Polscy pallotyni | 368 | 377 | 387 | 395 |
401 |
404 |
419 |
431 |
442 |
455 |
+3 |
| Pallotyni polskiego pochodzenia (*) | 14 | 16 | 18 | 18 |
18 |
18 |
18 |
18 |
18 |
18 |
|
| Przełożeni generalni i biskupi | 19 | 19 | 20 | 22 |
23 |
25 |
25 |
26 |
27 |
27 |
|
| Słudzy Boży spoza Polski | -- | 5 | 6 | 6 |
6 |
6 |
6 |
6 |
6 |
6 |
|
| Niemieccy pallotyni działający przed 1945 r. na obecnych ziemiach polskich (✺) | -- | 7 | 11 | 13 |
13 |
13 |
13 |
13 |
13 |
13 |
|
| Ekspallotyni (**) | 23 | 23 | 25 | 25 |
25 |
25 |
25 |
25 |
25 |
25 |
|
| Pallotynki (przełożone generalne i siostry pracujące w Polsce lub pochodzące z terenów polskich zostały oznaczone znakiem ☼) | 47 | 112 | 113 | 114 |
118 |
122 |
127 |
130 |
130 |
130 |
|
| Przyjaciele SAC i ci, co odeszli od Stowarzyszenia | -- | -- | 7 | 8 |
8 |
8 |
9 |
9 |
9 |
9 |
|
| Razem | 471 | 559 | 587 | 601 |
612 |
621 |
642 |
658 |
670 |
683 |
+3 |
b) W latach 2018-2021 strona Liber mortuorum poszerzyła się o 24 nowych biogramów. W grupie Polskich pallotynów i Pallotynek znalazły się następujące biogramy: s. Speransa Joniec (†11 II 2018), s. Teresa Matula (†1 VI 2018), ks. Jerzy Maj (†24 VI 2018), br. Jan Bandoszek (†28 VII 2018), ks. Tadeusz Płonka (†24 VIII 2018), ks. Bogdan Kusznir (†26 VIII 2018), s. Majola Rataj (†6 XI 2018) , s. Jadwiga Waszczeniuk (†17 XI 2018), ks. Józef Świerkosz (†20 XII 2018) , ks. Andrzej Biernacki (†23 XII 2018), s. Władysława Sitarz (†27 IV 2019) , s. Helena Szaniawska (†22 VII 2019), ks. Witalij Wezdeckij (†24 VIII 2019), s. Martyna Gumul (†9 IX 2019), s. Estera Stachnik (†20 IX 2019), ks. Kazimierz Czulak (†29 IX 2019), br. Tadeusz Wojciechowski (†12 XII 2019), ks. Stanisław Kobielus (†3 I 2020), br. Jan Cuper (†18 II 2020), ks. Józef Żemlok (†16 III 2020) i ks. Józef Liszewski (†18 III 2020). ks. Żemlok Józef (†16 III 2020), ks. Liszewski Józef (†18 III 2020), ks. Kantor Wiesław (†5 V 2020), ks. Latoń Jan (†7 V 2020), s. Wołosewicz Wirginitas (†17 V 2020), s. Hetnał Maria (†14 VI 2020), s. Otta Agnieszka (†15 VII 2020), ks. Korycki Jan (†31 VII 2020), ks. Szewczul Jerzy (†6 X 2020), s. Smentoch Kryspina (†14 X 2020), s. Suchecka Zofia (†19 X 2020), ks. Domagała Stefan (†24 X 2020), ks. Dragiel Mirosław (†30 X 2020), ks. Pytka Kazimierz (†5 XI 2020), ks. Domański Ryszard (†10 XI 2020), ks. Młodawski Grzegorz (†22 XI 2020), ks. Lisiak Józef (†27 XII 2020), s. Klekowska Mariola (†27 XII 2020), ks. Dzwonkowski Roman (†30 XI 2020), s. Wojtczak Urszula (†9 I 2021), ks. Błaszczak Jerzy (†15 I 2021), ks. Rykaczewski Tadeusz (†9 II 2021), ks. Czulak Antoni (†23 IV 2021), ks. Daniel Edward (†17 IV 2021), s. Gojtowska Agnieszka (†27 V 2021), ks. Nowak Kazimierz (†14 V 2021), s. Pruszyńska Zefiryna (†1 V 2021), ks. Zając Jan (†4 VII 2021), ks. Kot Jan (†8 VII 2021), ks. Mugobe Banuni Ignace (†26 VII 2021), ks. Kończak Jan (†11 VIII 2021), ks. Stachera Kazimierz (†24 VIII 2021), ks. Orlikowski Stanisław (†9 X 2021) i br. Dziczkiewicz Franciszek (†21 X 2021). Grupę Przełożonych Generalnych i pallotyńskich biskupów reprezentują: bp Konrad Walter (†20 IX 2018), bp Thomas Thennatt (†14 XII 2018), bp Alojzy Orszulik (†21 II 2019) i abp Hoser Henryk (†13 VIII 2021).
c) W latach 2018-19 autor strony przeprowadził kwerendę materiałów zawartych w archiwum domu pallotyńskiego w Gdańsku (dom przy ul. Elżbietańskiej). Niezależnie od tego, trwała kwerenda materiałów w Archiwum Prowincji Chrystusa Króla w Warszawie. Szerokiemu badaniu poddawane były materiały, które autor strony pozyskał wcześniej w Archiwum Generalnym Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego w Rzymie, w Archiwum Regii Miłosierdzia Bożego w Paryżu i w Archiwum Sekretariatu Prowincji Zwiastowania Pańskiego w Poznaniu. Wiele nowych informacji autor otrzymał od osób prywatnych i instytucji. Istniejące biogramy są systematycznie wzbogacane o fotografie, zarówno portretowe, jak i grupowe (sytuacyjne). Zdjęcia pochodzą głównie ze zbiorów Archiwum Prowincji Chrystusa Króla, ale i wielu osób prywatnych, którym pragnę jeszcze raz serdecznie podziękować
3. Zrealizowane plany z ubiegłych lat (zapowiadane i niezapowiadane)
a) Z dniem 12 stycznia 2015 r. zostały wymienione na stronie Liber mortuorum wszystkie dotychczasowe wersje życiorysów pallotynów polskich zmarłych do 2012 r. W ich miejsce wprowadzono biogramy zaczerpnięte z publikacji autora strony (Tylus Stanisław, Leksykon polskich pallotynów 1915-2012, Ząbki 2013). Inne kategorie pozostały bez zmian.
b) Zgodnie z zapowiedziami od sierpnia 2015 r. włączane są stopniowo do strony Liber mortuorum biogramy niemieckich pallotynów, działających przed 1945 r. na obecnych ziemiach polskich. Na chwilę obecną włączono biogramy 13 niemieckich pallotynów, umieszczając przy ich nazwisku symbol ✺.
c) Spośród nie sygnalizowanych wcześniej zmian na stronie Liber mortuorum pojawiła się od maja 2015 r. nowa grupa biogramów, to jest pallotyńskich sług Bożych spoza Polski. Obecnie w jej ramach można znaleźć 6 biogramów. Są to życiorysy: bł. Richarda Henkesa (†1945), bł. Elisabetty Sanny Porcu (†1857), Josefa Englinga (†1918), Josefa Kentenicha (†1968), Franza Reinischa (†1942) i bpa Heinricha Vietera (†1914).
d) Wśród nowych inicjatyw, nie sygnalizowanych wcześniej, należy wymienić dział Materiały źródłowe. Dział ma za zadanie poszerzać naszą wiedzę na temat życia i działalności zmarłego.
e) Dołączono również Miejsca spoczynku polskich pallotynów. Jest to alfabetyczny układ według miejsc pochówków, w których złożono zmarłych Współbraci. Obejmuje zarówno obszar Polski, jak i całego świata. Na końcu listy umieszczono też miejsca pochówków pallotynów z niemieckiej Prowincji Świętej Trójcy, spoczywających na ziemi polskiej, pallotynek i ekspallotynów. Pierwotna wersja została umieszczona 31 października 2015 r.
f) W styczniu 2016 r. umieszczono na stronie Liber mortuorum biogram ks. Antoniego Słomkowskiego †1982, kapłana archidiecezji gnieźnieńskiej, profesora i rektora KUL (i materiały źródłowe, którymi są jego wspomnienia na temat kontaktów z pallotynami), zapoczątkowując w ten sposób grupę przyjaciół SAC. Grupa aktualnie obejmuje 8 nazwisk i będzie ona stopniowo realizowana w najbliższych latach.
g) Uzupełniono i poszerzono biografie w kategorii Niemieccy pallotyni działający przed 1945 r. na obecnych ziemiach polskich i Pallotyńscy słudzy Boży spoza Polski. Kontynuowane będą dalsze prace nad uzupełnianiem i poszerzaniem dotychczasowych biogramów, bowiem kwerenda materiałów archiwalnych dostarcza wiele nowych i nieznanych do tej pory informacji.
h) Na początku 2016 r. dołączono do strony Liber mortuorum zestawienie chronologiczne, które zostało zatytułowane: Rocznice pallotyńskich wydarzeń przypadających w 2016 roku. Autor strony zestawił wydarzenia, jakie dokonały się w latach: 1916 (100 lat temu), 1941 (75 lat temu), 1966 (50 lat temu) i 1991 (25 lat temu). W 2020 r. w miejsce w.w. Rocznic pojawi się Kalendarium pallotyńskie, które autor systematycznie publikuje na swoim profilu FB - https://www.facebook.com/profile.php?id=100012227057005.
i) Spośród innych planów zrealizowanych planów było zakończenie Kalendarium dziejów Regii Miłosierdzia Bożego (1946-2019).
5. Uwagi i prośba o materiały
Wszystkich zainteresowanych biogramami zmarłych pallotynów lub pallotynek proszę o ewentualne spostrzeżenia i uwagi dotyczące treści biogramu lub innych kwestii. Ponadto zachęcam Wszystkich do przekazywania fotografii, informacji lub materiałów (jeśli trzeba, oczywiście do zwrotu) na adres e-mailowy: stansac@wp.pl lub listownie na adres: Pallotyński Instytut Historyczny, ul. Skaryszewska 12, 03-802 Warszawa.
Stroną techniczną Liber mortuorum już od 15 lat (od 2009 r.) zajmuje się Pan Donat Jaroszewski. Za lata współpracy, cierpliwość i wszelaką pomoc w tym zakresie jestem Mu bardzo wdzięczny.
Warszawa 28 I 2024
Stanisław Tylus SAC
Autor strony przy relikwiach św. Wincentego Pallottiego w kościele SS. Salvatore in Onda przy via dei Pettinari w Rzymie (8 XII 2014)
W Archiwum Regii Miłosierdzia Bożego w Paryżu (7 II 2015)
30. rocznica święceń kapłańskich. Ołtarzew 10 V 2016. Od lewej księża: Waldemar Seremak, Jerzy Suchecki, Marian Kowalczyk, Tadeusz Pawłowski, Zbigniew Rembisz, Józef Targosz, Andrzej Majchrzak, Stanisław Tylus, Krzysztof Wojda, Kazimierz Szczepanik, Józef Nowak, Edward Grudziński, Wojciech Pietrzak, Edward Szram i br. Franciszek Dziczkiewicz
TYLUS STANISŁAW, LEKSYKON POLSKICH PALLOTYNÓW (1915-2012), APOSTOLICUM Ząbki – PALLOTTINUM Poznań 2013, ss. 694
Publikacja Leksykon polskich pallotynów zawiera 356 biogramów polskich pallotynów zmarłych w latach 1915-2012. W książce został zastosowany układ alfabetyczny. Do biogramów zostały dołączone fotografie portretowe. Pod każdym biogramem została zamieszczona literatura, zawierająca bibliografię przedmiotową. Publikację zamyka indeks osobowy.
Podstawę źródłową niniejszej pracy stanowią akta osobowe zgromadzone w: Archiwum Prowincji Chrystusa Króla w Warszawie, Archiwum Sekretariatu Prowincji Chrystusa Króla w Warszawie, Archiwum Regii Miłosierdzia Bożego w Paryżu, Archiwum Generalnym Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego w Rzymie i Archiwum Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W pracy zostały uwzględnione „Wiadomości Polskiej Prowincji SAK” (do 1993), „Wiadomości Prowincji Chrystusa Króla” (1993-2012), „Annuntianda. Biuletyn Prowincji Zwiastowania Pańskiego SAK” (1994-2012). Pomocne okazały się katalogi stowarzyszenia i prowincji polskich, czasopisma wydawane przez pallotynów i kroniki poszczególnych domów. Nie bez znaczenia były również relacje ustne żyjących członków stowarzyszenia i przedstawicieli rodzin zmarłych.
Zmarli współbracia tworzyli pallotyńską historię i byli nieomal wszechobecni w wielu dziedzinach polskiej kultury XX-XXI w., np. w nauce, literaturze i wszelkiego rodzaju piśmiennictwie oraz w działalności edukacyjnej, wychowawczej i wydawniczej, a także w pracach na rzecz emigracji, misji i apostolstwa świeckich. Pośród nich są postacie bardzo znane, które wywarły duży wpływ na dzieje Kościoła polskiego, m.in.: ks. Alojzy Majewski, ks. Wojciech Turowski czy Sł. B. ks. Stanisław Szulmiński, albo przeszły do historii Polski dzięki wielkiej miłości do Ojczyzny, jak Bł. ks. Józef Stanek czy ks. Franciszek Cegiełka i wielu innych.
Jednak w Leksykonie znajdują się nie tylko ci najwięksi, ale wszyscy, którzy żyli i działali w polskich strukturach stowarzyszenia w kraju i poza nim. O każdym z nich, nawet najskromniejszym bracie, kleryku czy nowicjuszu, możemy dowiedzieć się wszystkiego, co można było wydobyć ze źródeł i opracowań.
Książka jest już niedostępna w sprzedaży.